Iedereen heeft een stukje van de wereld

Mensen kunnen grond kopen. Best gek, want van wie is die grond eigenlijk? Als je uitzoomt en die vraag stelt, wat is dan het antwoord? Van wie is de wereld? Er zijn maar twee antwoorden mogelijk. De wereld is van niemand, of de wereld is van iedereen. In beide gevallen is het bizar dat iemand aanspraak kan maken op een stukje ervan. Net zo bizar als grenzen. Grenzen zijn bedacht, en toch voel ik mij op basis van een concept verbonden met anderen: ‘Wij zijn Nederland’.

Veel erger is het wanneer ik word geboren in een arm land, zonder voorzieningen. Of in een oorlog. Of in een afschuwelijk regime. Daar kan ik niks aan doen en toch ben ik dan minder waard dan die blije baby in de Vinex-wijk. En als ik dan in nood in een bootje spring en naar Europa vertrek, ben ik ineens een slecht mens. Tja, had ik maar ergens anders geboren moeten worden. Eigen schuld. Wegwezen.

De wereld is van niemand of de wereld is van iedereen. Als dat waar is, hebben we heel wat weeffouten op te lossen. We moeten het huidige systeem vervangen door iets anders, iets beters. Iedereen die zegt of denkt dat dit niet kan, heeft ongelijk. Want mensen weten donders goed dat geven fijner is dan nemen. De meeste mensen weten dondersgoed dat verbinding en creëren hartstikke fijn is. En er zijn veel meer gewone mensen dan die paar allerrijksten of ‘de machthebbers’. Ik ben ervan overtuigd dat het ook voor hen beter en fijner kan zijn. Het ‘systeem’ is niet bedacht, of schuldig. Ik ben (deel van) het ‘systeem.’ Ik kan het dus ook veranderen. Jij ook.

Tekort of overvloed

Ik hou van simpele oplossingen, vooral als denkrichting is het altijd fijn om het simpel te houden. Dus, is er genoeg voor iedereen? Eten, drinken, onderdak. De basis. Of is er tekort?

In het eerste geval is er niks aan de hand; we moeten alleen met elkaar een beetje slim en vooral eerlijker gaan verdelen. (En ja, ik snap dat we alle status even uit deze vergelijking moeten houden en dat mensen hardnekkig aan hun oude situatie willen vasthouden, maar even tempo lieve lezer, we zijn op weg naar een nieuwe wereld.)

Stel dat er een tekort is, willen we dan dat dit tekort voor iedereen te voelen is? Of vinden we het redelijk dat we een bepaald gebied aanwijzen waar mensen niks krijgen? (Die moeten zich dan maar offeren voor de rest of zo.) Dat is een beetje hoe we het nu doen. Arme mensen onderaan de piramide verdien net genoeg om niet dood te gaan. Dierenwelzijn is ondergeschikt aan de rijkdom van de industrie. Het systeem levert heel veel voor een enkeling. Wij zijn overigens in Nederland die enkeling.

Ik geloof dat er meer dan genoeg is voor iedereen; er valt ongeveer 100 keer zoveel energie van de zon op aarde dan we nodig hebben. En volgens mij begint alles met energie. We moeten alleen wel zorgen dat dit niet in de handen komt van een paar bedrijven. Want: ‘Van wie is de energie eigenlijk?’

Huidige situatie: energie is geld is macht

Oorlogen worden gevoerd om olie. Sommige landen zijn steenrijk, andere straatarm (grondstoffen, ligging). Bedrijven behandelen mensen als slaven, verplaatsen productie naar de andere kant van de wereld en vervuilen, en dat alles in het belang van de aandeelhouders. Sigaretten mogen verkocht worden (lobby). Dieren worden mishandeld. En werk dat weinig toevoegt wordt overbetaald, terwijl werk dat minder goed wordt betaald soms veel belangrijker is.

De werkelijkheid is dat geld niets meer is dan een handige manier is om arbeid op te slaan. Tijdelijk opgeslagen energie. We zijn gaan geloven dat het is veel meer dan dat is, maar we zullen terug moeten naar die definitie van geld. Tijdelijke energieopslag. Valuta en beurshandel worden afgeschaft. Dat is slim, want het voegt niks toe. Vind je een bedrijf leuk, koop je een aandeel. Prima, en dat is het dan ook. Geld verdienen met put-opties op dalende waardes van valuta. Hoera, dat land gaat failliet. Ik verdien daar aan! Serieus, hoe is dat logisch? Belasting ‘ontwijking’ dat is zo ongeveer de norm. Praat met een notaris over je testament en het zal gaan over zo min mogelijk betalen. Dat is ‘normaal.’

Uitgangspunt zal moeten zijn dat iedereen die waarde toevoegt daarvoor beloond wordt. Dus iemand die een blousje naait verdient daarmee een redelijk salaris. Net als de ontwerper, en degene die het aan jou verkoopt. Nog leuker is het als degene die het blousje naait het aan jou verkoopt. Dat scheelt heel veel vervoer, vervuiling, stakeholders value, marketing, sales-funnels, uitbuiting, enfin, je voelt hem al.

Tribes en global

Wij mensen zijn sociale dieren; we doen het heel lekker in kleine communities. We moeten dus weer veel meer in kleine tribes gaan leven. Of dat nou corporaties in een stad zijn of daadwerkelijk kleine dorpen. We zijn teveel losgeraakt van elkaar. We laten anderen zorgen voor onze kinderen, zieken en ouderen (en ja, die doen dat vaak heel goed). Maar dat blousje gemaakt door de kleermaker bij mij om de hoek, is dat stiekem niet veel gaver dan zo’n kiloknaller van de H&M?

We hadden de grenzen net al afgeschaft, er is dus nog maar één wereld, met één soort mensen en onder die mensen gaan we het eerlijk verdelen. Met respect voor de verschillen, met een zachte transitie en met oog voor de chaos die er voorlopig zal zijn.

Alles wat we nodig hebben is er al en weten we al. Hou in de gaten dat verandering weerstand oplevert. Dat doet ons oerbrein nu eenmaal, houd vertrouwen.

De komende maanden en jaren worden er een soort van ‘basisinkomens’ ingevoerd. En als het geld van de overheden op is? Dan is er nog maar één pot met geld over, dat van die grote bedrijven. Overheden hebben al eerder crisisbelastingen ingevoerd.

Als we dan toch moeten veranderen, laten we dan gelijk de fouten die in het systeem geslopen zijn eruit halen. Geven is leuker dan nemen, samen is veel fijner dan alleen.

De wereld is van niemand, en dus van iedereen.

En jij? Ga elke dag een half uurtje in stilte wandelen. Toon interesse in anderen. Probeer empatisch te luisteren. Schrijf elke dag een paar dingen op waar je dankbaar voor bent. Leer weer ademen. Ontdek dat je een lijf hebt en niet alleen gedachten. Dat je gedachten niet perse waar hoeven te zijn, vooral niet de negatieve. Leer iets nieuws. Eet gezond. Neem jezelf niet zo serieus. En bedenk dat we allemaal hetzelfde willen.

En mocht dat allemaal teveel moeite zijn, luister dan elke dag naar dit liedje:

Het beste advies voor een fijner leven

Heb een fijne dag.